Syndrom wypalenia zawodowego jest ważnym czynnikiem wpływającym na zdrowie psychiczne nie tylko w miejscu pracy, ale również na inne sfery życia. Według Światowej Organizacji Zdrowia syndrom wypalenia zawodowego charakteryzuje się obniżoną wydajnością i rosnącym poczuciem negatywnego nastawienia do obowiązków zawodowych. Na wystąpienie wypalenia zawodowego najbardziej narażone są osoby pracujące z innymi ludźmi – na przykład lekarze, nauczyciele, sprzedawcy. Jak dochodzi do wypalenia zawodowego i jak sobie z nim radzić? Jakie znaczenie ma przy tym zdrowa dieta?
Wypalenie zawodowe – co to jest?
Wypalenie zawodowe to dosłowne tłumaczenie angielskiego terminu „burnout”, opisanego po raz pierwszy w 1974 roku przez psychologa Herberta Freudenbergera. Występuje, gdy praca przestaje dawać satysfakcję, pracownik przestaje się rozwijać zawodowo, czuje się przepracowany i niezadowolony z wykonywanego zajęcia, które niegdyś sprawiało mu przyjemność. Wypalenie pojawia się w momencie, kiedy zadania pracownika zaczynają być sprzeczne z jego pragnieniami i celami. W przypadku osób, które doświadczyły wypalenia zawodowego, myśl o pracy wywołuje negatywne emocje i poczucie utraty kontroli nad sytuacją. Między innymi wypalenie to typowy stan perfekcjonistów. W ich przypadku mówimy o zawyżonych oczekiwaniach co do wyniku na tle zwiększonych wymagań wobec siebie. W dłuższej perspektywie wyczerpanie emocjonalne może prowadzić do głębokiej depresji. Istnieją trzy kluczowe objawy wypalenia. Po pierwsze, jest to wyczerpanie emocjonalne i chroniczne zmęczenie. Po drugie, dehumanizacja i nieodpowiednie traktowanie (lub chęć traktowania w taki sposób) współpracowników, pacjentów czy klientów. Po trzecie, wypalenie wiąże się z poczuciem niższości i porażki.
Przyczyny i możliwe rozwiązania problemu
Rozwojowi wypalenia zawodowego sprzyja konieczność pracy w monotonnym lub napiętym rytmie, a także stres emocjonalny podczas interakcji z ludźmi. Dodatkowo znaczącą rolę odgrywa brak odpowiedniego (w opinii konkretnej osoby) wynagrodzenia za wykonaną pracę. Z psychologicznego punktu widzenia syndrom wypalenia zawodowego może być mechanizmem obrony psychologicznej w postaci częściowego lub całkowitego wykluczenia emocji w odpowiedzi na traumatyczne działanie czynników zewnętrznych. Zapobieganie wypaleniu zawodowemu pracowników jest ważnym elementem zdrowia psychicznego w miejscu pracy. Innymi słowy, o odpowiednie samopoczucie pracowników powinni dbać menadżerzy lub liderzy grupy. Z wypaleniem ciężko poradzić sobie bez zmiany harmonogramu pracy, podziału obowiązków i odpowiedzialności. Czasem konieczny jest urlop i całkowita przerwa od pracy. Bardzo dużą rolę w zapobieganiu i leczeniu wypalenia zawodowego ma dieta. W prowadzenia zdrowego odżywiania może nam pomóc catering dietetyczny z dostawą Bielsko-Biała. Kolejnym ważnym czynnikiem jest odpoczynek i sen. Często wypalenie zawodowe zaczyna się od problemów wywołanych zbyt krótkim czasem snu.