Staw kolanowy jest największym stawem ciała człowieka umożliwiającym ruchy zginania i prostowania oraz ruchy rotacyjne. Jest też, po stawie skokowym, drugim najbardziej obciążonym stawem – często narażanym na duże przeciążenia. Staw zawiasowy łączy ze sobą kość udową i piszczelową. Ze względu na umiejscowienie i dość skomplikowaną budowę z dużą ilość więzadeł wzmacniających i zapewniających prawidłową ruchomość jest szczególnie narażony na urazy i kontuzje. Skutkiem uszkodzenia więzadła może być niestabilność kolana objawiająca się zmianą ruchliwości w stosunku do stanu fizjologicznego. Jedną z dolegliwości, występujących szczególnie u osób uprawiających dyscypliny sportowe związane z częstym wyskokiem, jest entezopatia więzadła rzepki potocznie nazywana kolanem skoczka.
Przyczyny i objawy zespołu kolana skoczka
W centralnej części stawu kolanowego umiejscowiona jest rzepka połączona z kością piszczelową poprzez więzadło właściwe. Wraz z mięśniem czworogłowym stanowi mechanizm wyprostny stawu kolanowego. U osób często, powtarzalnie przeciążających aparat wyprostny podczas podskoków i wyskoków, kiedy następuje jednoczesne wydłużanie i skurcz mięśnia czworogłowego (tzw. obciążenie ekscentryczne) może dojść do sumujących się mikrourazów więzadła. W konsekwencji zmian strukturalnych w obrębie rzepki pojawiają się dolegliwości bólowe. Najczęściej schorzenie dotyka piłkarzy ręcznych i nożnych, koszykarzy, łyżwiarzy figurowych skoczków i innych sportowców często przeciążających aparat wyprostny. Schorzenie objawia się bólem, tkliwością w obrębie więzadła rzepki podczas ruchu związanego z napięciem mięśnia czworogłowego w trakcie podskoków, biegu, przysiadów. W miejscu dolegliwości pojawia się obrzęk. Może pojawić się sztywność stawu, utykanie i brak stabilności stawu.
Stopnie uszkodzenia kolana skoczka
Ze względu na zaawansowanie schorzenia można wyróżnić cztery stopnie nasilenia dolegliwości:
- stopień 1 – ból kłujący w okolicy podrzepkowej nasilający się po wysiłku, ustępujący po odpoczynku,
- stopień 2 – ból na początku aktywności fizycznej, ustępujący w czasie trwania wysiłku, ponownie nasila się w trakcie czynnego prostowania kolana, bolesność odczuwana w okolicy szczytu rzepki,
- stopień 3 – ból występujący podczas aktywności fizycznej uniemożliwiający wykonywanie wysiłku,
- stopień 4 – ból i tkliwość w trakcie wykonywania codziennych czynności, naderwanie więzadła i osłabienia aparatu wyprostnego aż do całkowitego zerwania więzadła rzepki.
Wraz z rozwojem schorzenia postępuje osłabienie, a nawet zanik mięśnia czworogłowego, dlatego schorzenia nie należy lekceważyć i jak najwcześniej szukać pomocy specjalistycznej w klinikach zajmujących się medycyną sportową, jak Carolina Medical Center.
Diagnozowanie i leczenie kolana skoczka
Diagnostyka schorzenia obejmuje wywiad kliniczny, badania palpacyjne i badania obrazowe RTG, USG a razie konieczności rezonans magnetyczny. Zależnie od rozległości uszkodzenia więzadła i stopnia uszkodzenia można zaplanować leczenie. W początkowej fazie schorzenia można zastosować leczenie zachowawcze obejmujące odpoczynek, okłady, masaże lodem, elewację kończyny oraz zastosowanie leków przeciwzapalnych i przeciwobrzękowych. Zaleca się ćwiczenia wzmacniające i rozciągające mięsień czworogłowy i mięśnie zginaczy. W przypadkach bólu przewlekłego i nawracającego konieczne jest leczenie konieczne jest leczenie chirurgiczne z wykorzystaniem artroskopu. Rehabilitacja trwa zazwyczaj 3-6 miesięcy i zależy od stopnia uszkodzenia.
